TANIMA VE TENFIZ DAVASI
“Devletin hâzinesi adalettir. Konfüçyüs”
Türkiye bağımsız ve tarafsız yargı erkine sahip bir ülkedir. Bu yüzden, yabancı ülke mahkemelerinin kararlarını doğrudan uygulamak yükümlülüğünde değildir. Davaya konu mahkeme kararının Türk Mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığını, Kamu düzenine aykırılık teşkil edip etmediğini inceleyip buna göre kararın geçerliliği veya icra edilebilirliği konusunda tanıma ya da tenfiz kararı verecektir. Tanıma davası, yabancı bir ülkede verilen mahkeme kararının kesin hüküm veya kesin delil olarak kabul edilmesini sağ lamaya yönelik açılan dava türüdür. Örnek vermek gerekirse, Fransa Mahkemelerince sadece boşanma kararı verilmiş ise boşanmanın yanında velayet, nafaka, tazminat gibi bir icrai nitelikli hüküm bulunmuyor ise tanıma davası açmak gerekli ve yeterlidir.
Tenfiz davası ise, yabancı mahkemelerce kişilerin özel hukuk ilişkilerine ilişkin dava sonucunda verilen, icra nitelikli hükümler ihtiva eden kararlarının Türkiye’de de geçerli olmasını, Türkiye’de hüküm ve sonuçlarını doğurmasını sağlayan dava türüdür. Örnek vermek gerekir ise, Türkiye’de evlenen ya da yabancı bir ülkede evlenip de bu hususu Nüfus Müdürlüğüne bildiren taraflar evli statüsüne girmiş olurlar. Birbirlerine karşı aile hukukundan kaynaklanan, birlikte yaşama, zorluklara birlikte göğüs germe, sadakat yükümlülüğü, kadınların kocasının soyadını kullanma yükümlülüğü vs. gibi yükümlülükleri olduğu gibi birbirlerinin mirasçısı da olurlar. Bu kişilerin örneğin Fransa’da boşanmaları halinde ise boşanma kararı sadece Fransa’da geçerli olur. Türkiye kayıtlarına göre bu kişiler evli kalmaya devam ederler. Yurtdışında alınan boşanma kararının Türkiye’de geçerli olması için, bu boşanma kararının Türkiye’de nüfusa işletilmesi gerekir.